Kedilerde Yaşlanma
|Kediler de insanlar gibi yaşlanır ve kendilerine has yaşlanma davranışları vardır. Kedilerin uzun yıllar yaşayabileceğini bazı örneklerde görüyoruz. Texas ‘ta yaşamış bir kedi olan Creme Puff 38 yaşında ölmüştür. Tabi bu kedi dünya rekoru olarak görülmektedir.Bütün kediler bu yaşa kadar yaşamıyor fakat bu kedi haricinde 20-40 yaş arası yaşayan başka kediler de var. Kedilerin bu yaşlara ulaşması yaşlılıklarının daha düzenli ve rahat geçmesiyle de ilgili. 26 yaşındaki bir tekir kedisinin işitme ve duyma kabiliyeti hala iyiydi. Bu yaş insan yaşına uyarlandığında 100 yılı geçiyor.
Kedilerin yaşı insan yaşına göre kaç?
Kedilerin yaşlarının insan yaşına göre ne kadar olduğu kedinin yaşının 7 ile çarpılması ile açıklanıyordu.Ancak artık 1 yaşında bir kedinin 16 yaşında bir insana, 2 yaşında bir kedinin 21 yaşında bir insana karşılık geldiğine fizyolojik parametrelere bakılarak karar verildi. 2 yaşından sonra her yaşta 4 eklenerek kedilerin kaç yaşındaki insana eşit olduğunu söyleyebiliriz. Mesela 10 yaşında bir kediniz varsa 2 yaşında 21 insan yaşına denk gelen kediye her yıl için 4 eklendiğinden 8×4=32 daha eklersek 21+32=55 yaşında olacaktır. 12 yaşında 61, 14 yaşında 70 yaşında bir insana eşdeğer olacaktır. 38 yıl yaşayan kedinin 165 insan yaşında Türkiye’de 2,5 kez emekli olabileceği görülmektedir.
Kediler yaşlandıkça ne olur?
- Yaşlanan kedinin görme ve işitme duyularında azalma olur.
- Gözleri bulanıklaşır, gözün renkli kısmının (iris) dantelli görünümü genel olarak yaşa bağlı değişikliklerdir.
- İnsanlardaki yaşlanma gibi hafıza kaybı tam olarak olmasa da beyinlerindeki değişikliklere bağlı olarak sosyallikten kaçma, gezinmede azalma görülür.
- Kendilerini temizlemelerine yarayan yalama davranışı azalır, buna bağlı olarak tüylerde topaklanma olur.
- Diş hastalıkları baş gösterir. Kedilerde diş problemlerine bağlı yemek yemenin zorlaşması ve azalması görülür.
- Böbrek yetmezliği sık görülen kedilerde, böbrek fonksiyonları yaşlandıkça azalır ve daha meyilli hale gelir.
- Eklem hastalıkları görülebilir ve buna bağlı olarak tırmanma ve koşma yetilerinde azalma oluşur.
- Daha az hareketli yaşantıya bürünen yaşlı kediler sürekli uyum davranışı gösterir.
- Kedinin savunma sistemi genç haline benzemez, zayıflar ve hastalıklara daha az direnç gösterir.
- Cildin elastikiyeti bozulur, deri incelir.
Her davranışı da yaşlılıkla bağdaştırmamak gerekir. Hastalığa bağlı belirtiler de olabilir. Bu tarz değişikliklerde veteriner hekimlere başvurunuz.
Enerjik bir kedi durgunlaşıyorsa kedinizin yaşlılığından olabilir fakat artrit (eklem yangısı) kaynaklı olabilir.
Diabetes mellitus (şeker hastalığı) ‘a bağlı olarak idrar üretimi artan kedinizin kumu daha çabuk kirlenecektir ve kedinizi bu durum rahatsız edecektir. Kontrol edilip değiştirilmesi gerekir.
Yaşlanan kedilerin sağlığına daha çok dikkat edilmelidir. Daha önce dikkat etmediğiniz bazı durumları, değişiklikleri gözlemleyebilirsiniz. Mesela kedinizi okşarken hafifçe üst dudağını kaldırıp damak ve diş yapısına, durumuna bakabilir, kulağını yana bükerek kulağın içine bakabilir, onu okşarken tüy yumaklarının varlığına bakabilirsiniz. Veteriner hekime anormal gördüğünüz durumu bildirebilirsiniz. Kendinizle iletişiminiz sizin muayeneniz olsun.
Kedinizi düzenli aralıklarla tarayabilirsiniz. Bu şekilde daha ince ve zayıf tüylerini yutmasını önler, kan dolaşımını ve yağ bezlerinin salgısını artırır ve sağlıklı bir deri elde etmiş olursunuz. Uzun tüylü bir kediniz varsa uzun tüylü kedi bakımına buradan bakabilirsiniz.
UZUN TÜYLÜ KEDİLERİN TÜY BAKIMI
Kediniz yaşlandıkça beslenmesine de önem vermelisiniz. Kilolu bir kediniz varsa veteriner hekiminizle birlikte ona özel diyetler uygulamalı ve obez olmasını önlemelisiniz. Onu besleyen sizsiniz ve obez olmasına da siz yol açıyorsunuz. Bu konuda hassas davranmanız kedinizin sağlığına büyük katkı sağlar. Kilolu olmayan kediler yaşlandıkça zayıflar. Ancak bu zayıflaması da böbrek yetmezliği gibi problemi olduğunu gösterebilir. Bunlara özel diyetler kullanılabilir.
Bir hastalığı gizleme konusunda kediler gayet iyidir. Aslında bu onların yaşam içgüdülerinin ne kadar kuvvetli olduğunu gösterir. Çok zor durumda da olsalar bunu belli etmezler. Hayvan sahiplerinin, kedilerinin davranışlarını iyice izlemeleri önemlidir. Yaşlanınca da gizlerler.
Yaşlı kedinizi yılda en az 1 kere veteriner kliniğine götürmeniz önerilir. Veteriner hekimlerden kediniz için kan testleri, dışkı muayenesi ve idrar tahlili gibi muayenelerin yapılmasını isteyin. Bilmediğiniz bir hastalığı olabilir. Muayeneler sonucunda nasıl davranmanız gerektiğini hekiminizden öğrenip doğru bir şekilde uygulamanız kedinizin sağlığı açısından çok faydalı olacaktır.