SARMAN KEDİLERİN ÖZELLİKLERİ
Dünya’nın her yerinde fazlasıyla bulunan ve popüler olan sarman kediler hakkında yazacağım bu yazıda sarman kedilerin bakımı, sarman kedilerin tarihçesi, sarman kedilerin ilginç özellikleri, sarman kedilerin bir ırk olup olmadıkları, sarman kedilerin beslenmesi, sarman kedilerin fiziksel özellikleri, sarman kedilerin deri ve tüy sağlığı, sarman kedilerin ortalama ömrü, sarman kedilerin hastalıkları hakkında bilgiler vereceğim.
Sarmanlar bir kedi ırkı değildir. Sadece tüy renklerinden dolayı sınıflandırılırlar, bu ismi alırlar ve farklı ırklardan sarman kediler olabilir.
SARMAN KEDİLERİN TARİHÇESİ
Kökenleri ve tarihçeleri tam olarak bilinmese de Fransa da ortaya çıktıkları tahmin edilmektedir. Sarman kedilerin büyük çoğunluğu tekir kedileri olduğu için soyları vahşi yerel kedilere dayanmaktadır.
SARMAN KEDİLERİN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ
Sarman kedilerin tüy renkleri turuncu, sarı ve beyaz tonlarında değişmektedir. Bu renklerin orantıları ve yoğunlukları yine sarmandan sarmana değişiklik gösterebilmektedir. Tüyleri kısa veya uzun kalın veya ince olabilir. Sarman kedilerin boyutları, ağırlıkları, göz renkleri yine ırkına göre değişiklik gösterebilmektedir.
Teorik olarak anlatılana göre hepsi birbirine benzese de aslında her biri birbirinden o kadar farklı fiziksel özelliklere sahiptir ki… Her sarman kedisi önce kendisine sonra sahibine özeldir.
SARMAN KEDİLERİN BAKIMI
Bir çok kedi ırkında sarman kedilere rastlarız demiştim. Aslında başlı başına bir ırk olmadıklarını da belirtmiştim. Sarman kedilerin bakımı ırkına, cinsiyetine ve karakterine göre değişse de ortak özellikleri vardır tabiki.
Yaşam alanlarında oldukça sakin bir yapıya sahip oldukları için yer değişikliği ve yolculuk stresi olmadığı sürece bakımları ekstra bir zorluk gerektiren kedilerden değillerdir. Uyumayı ne kadar seviyorlarsa oyun oynamayı da bir o kadar çok severler. Dışarıdaki diğer tekir kedilere göre daha sakindirler. Bazı sarman kedilerin ilginç takıntıları vardır.
Bazıları dolap üstünde uyumayı severken bazıları bir patisini sürekli diğerine göre daha önde tutarak uyur, kimisi karanlıktan korkar, kimisi gece gelen aniden bir enerjiyle sahibiyle oyun oynar. Kimisinin ise bazı objelere karşı takıntıları vardır. Bunlara vazgeçemedikleri oyuncakları da diyebiliriz.
Diğer tekir kedi ırklarında da görülen bir davranış sarman kedilerde daha çok görülür:
Kulak ve boyun emmek gibi…
Genellikle bulundukları evde başka kedi istemezler. Özellikle dışarıdan sahiplenilen bir tekir sarmansa…
Sarman kedilerin bakımı ırkına ve karakterine göre değişse de her kedi gibi tüylerinin düzenli taranmasına (sfenksler hariç), iç dış parazit ve aşılarının düzenli yapılmasına, düzenli ve programlı beslenmesine, bulunduğu ortamda onun refahını etkileyecek bir şey olmamasına özen gösterilmelidir. Çok oyuncu ve hareketli olanlarda ekstra bir vakit ayırmak gerekebilir.
Sarman kediler oyun oynarken (özellikle erkekse) olayı birazcık abartabilir, ciddi bir şekilde canınızı yakıp sizi ısırabilir ya da tırmalayabilir. Bu yüzden gerektiği yerlerde birazcık hayır demeyi bilmeliyiz.
Atletik bir vücut yapıları sahip oldukları için sarman kedilerin olduğu evlerde dolaplar kitlenebilir, kırılan dökülen şeyler olabilir, ışıklar geceleri yanık kalabilir. Birazcık meraklı birazcık da yaramaz olabilirler. Bir vileda kovasıyla bile bir şekilde bir yerlere tırmanma ya da merak arzusu ile vücutlarına yara/travma alabilirler, yaşanmış bir olaydır…
Her sarman kedisi diğer evcil hayvanlarla iyi anlaşamaz, bu yüzden her kedi önce kendisine ve sonra sahibine özeldir. Hangi kedi ırkı olursa olsun egzersiz ihtiyaçları karşılandığı sürece bakımı zor değildir.
SARMAN KEDİLERİN BESLENMESİ
Normalde kediler ad libitum beslenir. Bunun anlamı kedilerin önünde sürekli mama bulunması ve onların istedikçe bu mamadan yemesidir. Ama konu saraman kediler olunca maselef bazılarının iştahı çok iyi olduğu için bu tür kedilerde beslenme açısından oldukça dikkat edilmelidir özellikle kısırlaştırılan sarman kedilerde… Obeziteye yatkınlığıyla, evde pişen yemeğe müdahale etmesiyle bilinir saraman kediler.
Sarman kediler kaliteli bir mama ile kimisi ad libitum kimisi kalori hesabı ile olması gereken kiloları muhafaza edilerek beslenmeli, mama dışında ekstra bir yemek verilmemeli, yaşına ve kısır olup olmamasına göre de mama çeşidine dikkat edilerek beslenmelidir.
Aşırı zayıf veya aşırı kilolu kedilerin veteriner hekim kontrolünde diyete tabi tutulması gerekmektedir.
SARMAN KEDİLER HAKKINDA İLGİNÇ BİLGİLER
SARMAN KEDİLER (BU RENK TONUNA SAHİP KEDİLER) GENELLİKLE (ORTALAMA %70-80) ERKEK OLURLAR. BUNUN SEBEBİ TIPKI ÜÇ RENKLİ KEDİLERİN %99 DİŞİ OLMASI GİBİ YİNE GENLERLE ALAKALIDIR.
SARMAN KEDİLER TÜM IRKLARDA GÖRÜLEBİLMEKTEDİR. TEKİR KEDİLER, AMERİCAN BOBTAİL, EXOTİC SHORTHAİR, DEVON REX, SCOTTİSH FOLD/STRAİGHT, BRİTİSH SHORTHAİR, PERSİAN (İRAN) EN ÇOK GÖRÜLEN IRKLARA ÖRNEK VERİLEBİLİR.
SARMAAN KEDİLERİN TURUNCU RENKLİ TÜYLERİNİN OLMASININ SEBEBİ PHEOMELANİN PİGMENTİDİR. DOĞUŞTAN KIZIL SAÇLI İNSANLARDA DA SAÇLARA BU RENGİ PHEOMELANİN PİGMENTİ VERİR.
BAZI YAVRU SARMAN KEDİLERİN ALNINDA ‘M’ HARFİNİN ŞEKLİ BULUNUR. BUNUNLA ALAKALI ÇEŞİTLİ RİVAYETLER VARDIR TABİKİ.
SARMAN KEDİLERİN HASTALIKLARI
Sarman Kedilerin de tıpkı diğer kediler gibi yakalanabilecekleri viral, bakteriyel ve paraziter hastalıkları vardır. Bunlar için iç dış parazit uygulamalarını ve aşılarını düzenli olarak yaptırmak gerekir. Ayrıca diğer kedilerle kavga etmesini ve aşıları olmayan sağlıksız kedilerle aynı ortamda bulunmasını engellemek zorundayız.
Beslenmeye ve bakıma bağlı obezite gibi, idrar yolları enfeksiyonu, böbrek yetmezliği, idrar yollarındaki taşlar ve kumlar gibi çeşitli hastalıklardan korumak yine bizim elimizdedir.
BURADA VETERİNER HEKİMLERİN ROLÜ BÜYÜKTÜR.
Emeğine sağlık çok güzel bilgiler devamını bekliyor olucam.