Dirofilariasis (kalp kurdu)

Dirofilaria soyuna bağlı 40 tan fazla etken bulunmasına rağmen kedi ve köpeklerde en sık görülen  türler Dirofilaria immitis ve Dirofilaria repens’tir. Etken bir nematodtur, dolaşım sistemini etkiler ve tipik parlak naylon ipliğe benzer. Daha fazla üzerinde durduğumuz D.immitis kalp kurdu diye bilinir.

Epidemiyoloji

Hastalığın bulaşmasında sivrisinekler baş rol oynar bu yüzdende sıcaklıkta önemli faktördür.  Tropikal ve subtropikal bölgelerde hastalık daha fazla görülmektedir. Sivrisinekler etken için ara konak görevi yaparlar. Köpekler ise son konaktır.

Yapılan çalışmalarda hastalığın yaşlı köpeklerde daha sık görüldüğü bildirilmiştir bu durum etkenin prepatant süresinin uzun olmasıyla açıklanır. Etken aynı zamanda hasta olan anneden gebelik döneminde plasenta yoluyla yavruya geçebilir ve kanında mikrofilarialara (Larva) rastlanabilir.

Nerelere yerleşirler?

Dirofilaria immitis parazitinin olgunları kalbin sağ ventrikülüne,sağ atriuma,pulmoner artere,vena cavaya ve nadiren gözde camara oculi anteriora yerleşir. Parazitin genç formlarına mikrofilaria denir ve periferal kanda bulunurlar.

Dirofilaria repens ‘in erginleri deri altı bağ dokusuna , mikrofilariaları ise periferal kan ve lenf sıvısında bulunur.

.

Bulaşma  ve patogenez

Sivrisinek hasta  hayvandan kanı emerken etkeni alır ve sindirim kanalında gelişir ve sağlıklı hayvandan kan emerken etkeni bulaştırır. Etken 2-3 ay gibi sürede kalbe ulaşıp seksüel olgunluğa erişirler. Erişkin parazit 6-7 ay sonra larva doğurur bunada mikrofilaria denir.

Erişkin parazit 2-7 yıl larva doğurabilir.

Semptomlar

Enfeksiyon genelde subklinik seyreder ancak 25 üzerinde etken olduğunda semptomlar belirginleşmeye başlar. Etken sayısı arttıkça mekanik ve antijenik etkiler artacağından hastalığın şiddeti artar.

Etkenler kalbi tıkayıp sağ kalp yetmezliğine bağlı olarak asites görülür. Hayvan spor yaptırıldığında egzersis intolerans belirgindir. Yüzlek solunum ve iştahsızlık olabilir. Öksürük ve damar yırtılmasına bağlı öksürükte kan görülebilir. Kalpte zorlanmaya bağlı olarak sağ kalpte hipertrofi şekillenebilir ve aritmi görülebilir. Dokulara ulaşan kan miktarında azalma olacağı için kemik iliğinden olgunlaşmamış eritsositler (retikulosit) kana geçerek kan tablosunda rejeneratif anemi dikkat çeker. Kaşıntılı dermatit,ülser,allopesi, gromelonefrit olabilir. Ani ölüm görülebilir.

Tanı

En sık olarak modifiye knott tekniği ve direkt bakı ile microfilarialar aranır.

Hızlı tanı kistleride kliniklerde kullanılır.

Nekropside vena cavada, kalpte ve pulmoner arterde etken görülür.

Koruma

Hastalığın bulaşmasından sivrisinekler sorumlu olduğundan bunlarla mücadeleye öncelik verilmeli bunun için su birikintileri kurutulmadır. Evlerin yanlarında içinde su birikecek eşyalar kaldırılmalıdır. Repellent veya cibinlikler sivrisineklerin ısırmaması için kullanılabilir.

Veteriner hekiminize başvurarak sinek sezonundan bir ay önce başlanıp ve sezondan bir ay sonrasına kadar her ay uygun ilaçlama yaptırabilirsiniz.

Köpeğinizle soğuk bir bölgeden sıcak bir yere seyahata çıkacaksanız sivrisinek popülasyonunu göz önüne alarak vektörel hastalıklara karşı önlem için hekiminize danışınız.