LEİSHMANİOSİS
|Hayvanları etkileyen 30 tane leishmania türü vardır.Köpekler en çok etkilenen türlerdir.Lishmania zoonatik ve vektör ile taşınan bir enfeksiyondur.Tatarcık sinekleri paraziti hem hayvana hem insana aktarır. Leishmania infantum,L.tropica,L.mayor en çok enfeksiyona sebeb olan türlerdir.
L.infantum iç organlarda enfeksiyon oluşturur ve deri lezyonları ile birlikte seyreder.L.tropica ve L.mayor deri lezyonları oluştur yani kutanöz leishmaniozis yapar
Endemik bölgelerde pcr ile prevalansı yüzde seksene ulaşabilir.Serolojik testlerle enfekte hayvanların sadece yarısı tespit edilebilir ve bunlarında sadece üçte biri klinik belirti gösterir.Parazit vakaların sadece yüzde yirmisinde gözlenebilir.Türkiyede seropozitif köpek oranı yüzde bir ile onbeş arasındadır.
PATOGENEZ
PATOGENEZ
Leishmania multisistemik bir hastalıktır.
Parazite karşı çok değişken immun cevap gelişir buda enfeksiyonun patogenezini oluşturur.
Deri lezyonları genelde yüzdedir ve kaşıntısız eksfoliyatif,ülseratif veya nodüler formda olabilir.
Oküler lezyonlar(blefaritis,konjiktivitis,keratitis ve anterior üveitis) tedaviden önce veya sonra gözükebilir.
Tırnaklar uzun,çarpık ve kırılgan olabilir.
Granulomatöz inflamasyon değişik derecelerde kemik ve eklemlerde dahil olmak üzere çoğu organda görülebilir.
TANI
Klinik belirtiler ve laboratuvar testleri enfeksiyonu düşündürür.
Parasitolojik
Sitoloji,histoloji,kültür,immunohistokimya(örnekler deri lezyonları,lenf nodülleri,dalak ve kemik iliğinden alımalıdır.)
Seroloji
IFAT,ELISA,hızlı immunokromatografik testler
Moleküler metotlar
PCR(kemik iliği,lenf nodülü,konjiktival svap veya dalak örnekleri kandan yapılan PCR dan daha üztündür.)
TEDAVİ
Glucantime 100 mg/kg SC her gün 10 gün boyunca,sonra 10 gün ara sonra 10 gün tekrar tedavi bu 3 sefer böyle tekrar edilmelidir,tedavi sonra mutlaka Allopurinol 10mg/kg p.o günde iki defa 6-12 boyunca devam edilmelidir.
Miltefosine 2 mg/kg p.o her gün 4 hafta boyunca,allopurinol ile kombine edilebilir.
Tedavi geçici olarak klinik belirtileri kaldırır,tedavi edilenler taşıyıcı kalabilir ve enfeksiyon tekrar nüks edebilir,
İlaçların yan etkisi olarak kerotokonjiktivitis ve iridosiklitis gelişebilir.
KORUMA VE KONTROL
Tatarcık sinekleri ile mücadele çevresel koşullarda pek pratik değildir.
Bu yüzden hayvanları sinek ısırıklarından korumalıyız bunu için;
Deltamethrine emdirilmiş tasmalar
Spot on olarak permethrine ve imidaclopride
Aşılamalar(leishmuna,canileish) kullanılabilir
Ötanazi çok hoş olmasada halk sağlığı açısından düşünülebilir.