Toxoplasmosis

Toxoplasmosis, hücre içi protozoon olan Toxoplasma gondii’nin meydana getirdiÄŸi zoonotik karakterli bir hastalık olup bütün memeli hayvanlarda, insanlarda ve kanatlılarda görülmektedir. Ä°nsanların yaklaşık 1/3’ü yaÅŸamlarının herhangi bir döneminde bu parazit ile enfekte olurlar.

Kesin konağı kedigiller, ara konağı ise başta insan olmak üzere çeşitli omurgalı canlılardır. Kedilerde eşeyli ve eşeysiz, ara konakta ise sadece eşeysiz çoğalırlar.

Zorunlu hücre içi parazit olan T.gondii’nin 3 enfektif formu vardır: Trofozoit (takizoit), Bradizoit, Ookist Bunlardan ookist kesin konak olan kedigillerin dışkısında bulunan formdur.

NASIL ENFEKTE OLUNUR?

Biz insanların da dahil olduğu ara konaklara hastalığın bulaşması 2 şekilde olur; sporlanmış ookistleri ağız yoluyla alarak ve parazitin doku kistlerini taşıyan başka bir arakonağı yiyerek. Ayrıca akut enfeksiyonlu hayvanların yeni sağılmış sütünü çiğ içen kişilerde toxoplasmosis oluşabilmektedir.

SEMPTOMLAR

SaÄŸlıklı bireylerin çoÄŸu enfekte olduÄŸunu anlamaz veya “grip” benzeri ÅŸikayetler oluÅŸur. ÖrneÄŸin; Lenf yumruları ÅŸiÅŸer, kas aÄŸrısı olabilir. Belirtiler uzun süre devam edebilir nadiren gözler de enfeksiyondan etkilenebilir. Bağışıklık sistemi zayıf olan insanlarda ise enfeksiyon ciddi belirtilere yol açar. HIV (AÄ°DS) taşıyıcısı olan bireylerde veya kemoterapi gören hastalarda en sık görülen belirti baÅŸ aÄŸrısı ve ateÅŸtir. Ayrıca epilepsi, koordinasyon bozukluÄŸu, bazen mide bulantısı – kusma da görülebilir. Anne karnında enfekte olan bu ÅŸekilde doÄŸan bebeklerin bir çoÄŸunda herhangi bir belirti görülmezken, bazen ilerleyen yıllarda görüş kaybı, mental gerilik ve epilepsi ÅŸekillenebilir.

KORUNMA

• Kedinizin kum kabını her gün temizlemek. Toxoplasmanın enfeksiyon yeteneÄŸinin oluÅŸabilmesi için etkenin dışkı içerisinde uzun süre kalması gerekmektedir. Dış ortamda uygun ısı ve nem olmadan, insanları hasta edebilecek seviyeye eriÅŸemez.
• EÄŸer hamile iseniz veya bağışıklık sisteminiz iyi çalışmıyorsa kum kabını deÄŸiÅŸtirirken eldiven giyiniz ve iÅŸlem sonrası ellerinizi dezenfekte ediniz.
• Dış ortamlardaki kum havuzlarının (çocuklar için oyun havuzu) üstünün  kedilerin kaka yapmasını engellemek için kullanılmadıkları zamanlarda kapalı olmasını saÄŸlayınız.
• Yavru sokak kedilerini eve aldığınız zaman mutlaka veteriner hekim kontrolüne özen gösteriniz. Yavru kedilerin toxoplasma ile enfekte olma ihtimalleri yüksektir.
• Ä°yi piÅŸmemiÅŸ Ã§iÄŸ et yemeyiniz.
• ÇiÄŸ etle temas etmiÅŸ tüm mutfak aletlerini iyice yıkayınız.
• Kedinizin asla çiÄŸ et yemesine izin vermeyiniz.
• Kedinizi evde besleyiniz. Dışarıya girip çıkmasına izin vermeyiniz.

Kediniz için veteriner hekimden kendiniz için de hekiminizden toksoplazma testi yapmasını isteyebilirsiniz.

Bu parazite maruz kalmak için illa kedi besliyor olmamız gerekli deÄŸil. YediÄŸimiz et ile de, içtiÄŸimiz su ile de bu etkeni zaten alabiliriz. ÇocukluÄŸumuzda bu etkene maruz kalıp hafif bir gribal durum geçirdiÄŸimizi sanmış olabiliriz ve vücudumuz aslında toksoplazma ile tanışmıştır. Toksoplazma ile bir kez karşılaÅŸan insanlar hastalığa karşı bağışıklık kazanırlar ve bu hastalık çoÄŸunlukla belirti vermeden kendi kendine atlatılır.